به طور عامیانه، عشق را به قلب نسبت می دهند. با این حال، عضو اصلی تحت تأثیر عشق در واقع مغز است. حال این سئوال بوجود می آید که بر اساس علم، عشق در کجای مغز قرار دارد، رابطه عشق و مغز چیست و عشق با ذهن و بدن ما چه می کند؟برای دریافت پاسخ این سوالات پیشنهاد میشود ادامه این پست را مطالعه کنید.
مقاله مرتبط:۷۰ سوال مهم که قبل از ازدواج باید پرسیده شود؟
عشق در کجای مغز است؟
این اصلی ترین سؤالی است که دانشمندان برای پاسخ به آن تلاش می کنند. در سال 2000، پروفسور Semir Zeki و Andreas Bartels، از دانشگاه کالج لندن، مطالعه ای را با 17 داوطلب سالم، مرد و زن، از 21 تا 37 سال که گزارش داده بودند “عمیقاً و دیوانه وار عاشق کسی هستند” انجام دادند.
همانطور که یافته های مطالعه گویاست، پروفسور زکی و بارتلز از داوطلبان در حالیکه عکس فرد مورد علاقه شان را نگاه می کردند، اسکن مغزی گرفتند. اسکن مغزی آن ها نشان داد که وقتی شرکت کنندگان به چهره فردی که عاشقش بودند نگاه می کردند، برخی نواحی ویژه مغز واکنش نشان داده و فعال شدند. این ها بخشهای قشر اینسولا، قشر سینگولیت قدامی و بخش های استریاتوم بودند. با این حال، برخی از مناطق مغز نیز وجود داشتند که به نظر می رسد غیرفعال هستند. این مناطق بخش هایی از قشر راست جلوی مغز، بخش جداری (پاریتال) و قشر تمپورال را شامل می شد.
تحقیقات بیشتر تصویری پیچیده تر از عشق در مغز را نشان داد. در گزارشی که در سال ۲۰۰۷ در نامه های FEBS منتشر شد، پروفسور زکی بر این نکته تاکید کرد: “مناطقی از مغز که درگیر عشق هستند، پوسته، قشر اینسولا، سینگولیت قدامی و هیپوکامپ و در مناطق زیر قشری قسمت هایی از استریاتوم و احتمالاً هسته را شامل می شوند، این مناطق در کنار هم نواحی اصلی سیستم پاداش را تشکیل می دهند.”
دکتر Langeslag متخصص شیمی اعصاب در زمینه عشق است و سال ها در این مورد تحقیق و مطالعه کرده است. او معتقد است: “عشق یک روند بسیار پیچیده است، بنابراین بسیاری از مناطق مختلف مغز (و هورمون ها و انتقال دهنده های عصبی) در آن دخیل هستند.”
در مغز عاشق چه می گذرد؟
محققان تحقیقی انجام داده اند تا دریابند در مغز عاشق چه می گذرد و برای آن مراحلی را در نظر گرفتند. هلن فیشر که انسان شناس تکاملی است به موضوع نگاه دقیقی داشته و عشق را در سه مرحله تقسیم بندی کرده است؛ مرحله اول جذب شدن (Attraction) به هم. در این مرحله ما و معشوق چنان به هم جذب می شویم که بخش مهمی از انرژی و ساخت زمان مان نسبت به هم یا حداقل در مفهوم با هم است.
بعد از آن مرحله الحاق و الصاق (Attachment and bonding) به هم است که در این مرحله دو نفر تمایل پیدا می کنند در کنار هم باشند و رابطه را شروع می کنند و در این رابطه با هم مفهوم عشق را تجربه می کنند.مرحله سوم صمیمیت و تعهد (Intimacy and commitment) است. در هر یک از این مراحل در مغز ما با توجه به ناقلان عصبی اتفاقاتی می افتد که باعث می شود ما احساس عاشقی کنیم.
در تحقیق گسترده ای که در سوئد انجام شد به این نتیجه رسیدند که بین مغز عاشق و مغز فرد معتاد شباهت هایی وجود دارد و این شباهت ها را مورد سنجش قرار دادند و بدین ترتیب الگوی ثابتی پیدا کردند. در هر دوی این افراد یعنی فرد عاشق و فرد معتاد، تمایل زیادی به آنچه که به آن وابستگی وجود دارد، دیده می شود.
آنچه که به آن عاشق یا معتادیم ما را به این سمت می برد که بخواهیم آن را برای خودمان تکرار کنیم. اسم یا بوی آن یا نزدیکی به آن، برایمان هیجان دارد و میل به تکرار، در ما رفتار ایجاد می کند که این رفتار در فرد معتاد رفتارهایی مربوط به اعتیاد و در فرد عاشق انواع عاشقی کردن هاست.
در مرحله یک، ما جذب کسی می شویم که ویژگی هایی دارد که منابع ناخودآگاه ما را تحریک کرده اند و عوامل زیستی هم در کنار آن وجود دارد که ما شاید در سطح خودآگاه مان آنها را تجربه نمی کنیم.
دوپامین هورمون عشق
اگر چه مراحل اولیه عشق مهیج و پرشور است . اما با گذشت سالها، این عشق پرورش داده می شود و ممکن است که حس متفاوتی باشد. مغز ما ممکن است که لزوما این تفاوت را نداند و احساس نکند.
در یک تحقیق که توسط Bianca Acevedo که اکنون یک دانشمند تحقیقاتی در دانشگاه سانتا باربا در کالیفرنیا می باشد ، انجام شد؛ شرکت کنندگانی که به طور متوسط 4 الی 21 سال از زندگی مشترکشان گذشته است، و هنوز عشق خود را بروز می دهند و به یکدیگر نشان می دهند، به دلیل فعالیت مشابه دوپامین در آن زمان نیز می باشد. مانند VTA که در مراحل اولیه عشق وجود دارد.
بعد از پایین آمدن هورمون ها در دوران عاشقی چه باید کرد؟
بعد از اینکه هورمون ها پایین آمدند، ما باید خودمان با آگاهی، شناخت و تمرکز روی رابطه، آن را به مرحله سوم که صمیمیت و تعهد است برسانیم. در غیر این صورت در ابتدا طلاق جنسی و بعد طلاق عاطفی و بعد از آن طلاق قانونی رخ می دهد. برای رفتن به مرحله سوم دیگر سطح شناختی و کورتکس مغز عمل می کند، نه لزوما سطح هیجانی و ساب کورتیکال یعنی زیرقشری مغز.
اینکه دو نفر چقدر با هم خاطرات مشترک دارند، پدیده ای به نام قدمت یک رابطه، پدیده دیگری به نام پیر شدن و از دست دادن جذابیت ها و کم شدن شانس جفت گزینی به طور واقعی موجب می شوند که دو نفر بخواهند همدیگر با بازشناسی کنند. طی این بازشناسی حالا دیگر فقط مفهوم زیستی آنها را کنار هم قرار نمی دهد
بلکه مفهوم عاطفی و روانی که دیگر پخته شده موجب می شود آنها به سمت مهر اصیل و واقعی بروند و تجربه از هم بودی انسانی را که عشق نام دارد کنار خود داشته باشند.
سوالات متداول درباره عشق و مغز
آیا عشق برای بقا لازم است؟
عشق یک ضرورت بیولوژیکی است، درست مانند آب یا ورزش یا غذا. تحقیقات من را متقاعد کرده است که یک زندگی عاشقانه سالم که میتواند شامل شریک زندگی شما، نزدیکترین حلقه دوستان شما، خانواده و حتی تیم ورزشی مورد علاقه شما باشد، به اندازه یک رژیم غذایی خوب برای سلامتی یک فرد ضروری است.
عشق به روشی جامع و گسترده که اکنون این اصطلاح را تصور میکنم، نقطه مقابل تنهایی است. وقتی به فقدان روابط مثبت و سالم نگاه میکنیم، مجموعهای از معایب جسمی و روحی را مشاهده میکنیم، از افسردگی گرفته تا فشار خون بالا تا دیابت و چندپارگی خواب.
آیا عشق می تواند برای مدت طولانی ماندگار شود؟
اسکن مغزی افرادیکه برای مدتطولانی در رابطه عاشقانه بودند و کسانیکه بهتازگی عاشق شده بودند نشان داد نواحی یکسانی از مغز در هردو گروه فعالمیشود. تفاوتیکه وجود داشت آن بود که افرادیکه بهتازگی عاشق شده بودند، نواحی مرتبط با اضطراب در مغزشان فعالتر بود. بهعبارت دیگر احساس عاشقی در آنها همراه با احساس اضطراب بود. درحالیکه افرادیکه چندین سال از عمر عاشقی آنها میگذرد اضطراب نداشته و درنتیجه احساس عشق را با رنگ متفاوتی درکمیکنند.
عشق با اعتیاد به دوپامین شروع میشود. ولی از آنجاییکه سایر جنبههای زندگی نیز نیاز به توجه دارند، اندکاندک توجه وسواسگونه فرد بهمعشوق کممیشود. این امر بهواسطه افزایش هورمون سروتونین صورت میگیرد. قانون تکامل اجازه نمیدهد انسان برای مدتطولانی پس از وصال در مرحله عشق رمانتیک باقی بماند. مغز انسان در طول سالیان بهگونهای شکلیافته که وارد مرحله سوم عاشقی میشود که همراهست با صمیمیت، تعهد و وفاداری. البته این امکان وجود دارد که فرد بهدلیل آنکه به معشوق واصل نشده است برای سالیان در حسرت او بسوزد.
برای مطالعه بیشتر:چگونه عشق را در زندگی خود پیدا کنید؟
