درمان جدید میگرن و سردرد

سردرد یکی از شایع ترین شکایات پزشکی است که می تواند بدون در نظر گرفتن سن، نژاد و جنسیت بر همه افراد تأثیر بگذارد. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) تقریبا نیمی از بزرگسالان در سراسر جهان در هر سال به سر درد مبتلا می شوند. سر درد شاید نشانه استرس یا حالت های روانی، یا ناشی از یک اختلال پزشکی مانند میگرن، فشار خون بالا، اضطراب یا افسردگی باشد.

انواع سردرد عبارتند از:

• سردرد های تنشی
• میگرن
• سردردهای برگشتی (راجعه)
• سردرد های خوشه ای
• سردرد های رعد و برقی

میگرن

سردرد عارضه‌ای است که بیشتر مردم دنیا، در طول عمر خود آن را تجربه می‌کنند.

 میگرن یک نوع سردرد مزمن و شایع است سردرد میگرنی یک نوع متفاوت از درد است.

 بسیاری از افراد هرگاه مبتلا به سردردهای شدید می‌شوند به اشتباه به آن میگرن می‌گویند. اما میگرن (Migraine)، سردردی متفاوت است. میگرن سردردی است که معمولا یک طرف سر را درگیر خود می‌کند.

سردردی نبض‌دار که با تهوع و بی اشتهایی و گاهی با استفراغ همراه است.

 شدت درد میگرنی به حدی است که کیفیت زندگی افراد را مختل می‌کند. این نوع سردرد با شدت و تعداد حملات، در افراد مختلف متفاوت است

انواع میگرن

دو دسته اصلی میگرن شامل میگرن با هاله و میگرن بدون هستند. هاله در واقع همان طور که از اسمش پیداست مانند پرده ای بر دید افراد مینشیند و گاهی نیز شنوایی را تحت تاثیر میگذارد.

 “هاله” معمولاً شامل علائم بصری مانند خطوط، اشکال یا چشمک زدن نور هستند و حتی ممکن است بین 10 تا 30 دقیقه قسمتی از بینایی خود را از دست بدهید و همچنین ممکن است احساس سوزن سوزن شدن در بازوها و پاهای خود داشته باشید.  هاله ها حتی می توانند بر بو، مزه، لامسه یا گفتار نیز تأثیر بگذارند.

میگرن هاله ای معمولا برای 1 فرد از 4 بیمار مبتلا به سردرد میگرنی اتفاق می افتد و عموما قبل از سردرد شروع شده و تا یک ساعت طول می کشد.

چندین زیرمجموعه میگرن نیز وجود دارند.

 میگرن بازیلار

به این نوع میگرن نوع پایه گفته می شود.  شامل علائم بصری، حسی، گفتاری یا زبانی و حداقل دو مورد از موارد زیر است:

اختلال در گفتار، سرگیجه (احساس چرخش یا سرگیجه)، وزوز گوش، دوبینی، ناپایداری و حساسیت شدید به  صدا.

میگرن مزمن(چرخه ای)

این سردردی است که در 15 روز یا بیشتر روزهای ماه به مدت بیش از 3 ماه اتفاق می افتد و شامل علائم میگرن در حداقل 8 روز در هر ماه است.

میگرن همی پلژیک(فلج کننده)

این کلمه به معنی “فلج شدن یک طرف بدن” است.  هاله ای که همراه با این سردردها ایجاد می شود باعث ضعف موقتی (کمتر از 72 ساعت) در یک طرف بدن می شود و علائم هاله معمولاً ظرف 24 ساعت از بین می روند که علائم بسیار شبیه سکته مغزی است اما هیچ آسیب عصبی پایداری ایجاد نمی کند.با این وجود، خودتان چیزی را تشخی ندهید و تجویز نکنید!  اگر علائم میگرن همی پلژیک دارید، بلافاصله از پزشک کمک بگیرید تا خطر سکته مغزی رد شود.

میگرن بدون سردرد (میگرن خاموش)

 درست است، شما می توانید بدون سردرد دچار میگرن شوید که اغلب به آن میگرن “خاموش” می گویند.

هاله ها معمولاً علامت اصلی هشداردهنده این نوع میگرن هستند اما ممکن است حالت تهوع و سایر علائم میگرن را نیز داشته باشید که معمولاً فقط 20 تا 30 دقیقه طول می کشد.

 میگرن شکمی

 میگرن شکمی به جای سر، روی شکم تأثیر می گذارد که علائم آن عبارتند از:

 دل درد

 حالت تهوع

 کاهش اشتها

 استفراغ

بزرگسالان ممکن است دچار میگرن شکمی شوند اما این نوع میگرن معمولاً بر کودکانی تأثیر می گذارد که میگرن معمولی دارند یا بستگانی مبتلا به میگرن دارند.

پزشکان نمی دانند علت چیست اما این میگرنها، برخی از محرکهای مشابه میگرن معمولی را دارند و داروهای میگرن می توانند برای درمان آنها موثرباشند

 میگرن قاعدگی

 این میگرن معمولاً 2 روز قبل از شروع قاعدگی خانمها اتفاق می افتد و تا 3 روز پس از آن نیز ادامه دارد. خانمهایی که به این علائم مبتلا می شوند ممکن است در روزهای دیگر ماه نیز انواع دیگری از سردردهای میگرنی داشته باشند، اما میگرن در دوران قاعدگی معمولاً بدون هاله می باشد.

 میگرن شبکیه ای Ocular

 این نوع میگرن بسیار نادر است که شامل دیدن رنگ ها، چراغ های چشمک زن یا سایر تغییرات بصری، از جمله از دست دادن بخشی یا تمام بینایی در یک چشم است.

کاهش بینایی معمولا کمتر از یک ساعت طول می کشد و به دنبال آن سردرد معمولی میگرنی ایجاد شود. با این حال، سایر شرایط جدی می تواند باعث از بین رفتن ناگهانی بینایی در یک چشم شود! بنابراین در صورت تغییر بینایی فوراً به پزشک مراجعه کنید.

 میگرن دهلیزی Vestibular

 این نوع میگرن، باعث سرگیجه می شود و احساس سرگیجه معمولاً چند دقیقه تا چند ساعت طول می کشد.

 وضعیت میگرن پایدار status

 درد مداوم که بیش از 3 روز طول می کشد یکی از ویژگی های وضعیت میگرن پایدار است که این میگرن می تواند ناشی از مصرف برخی داروها یا قطع آنها باشد.

درد و حالت تهوع ناشی از این نوع میگرن می تواند آنقدر شدید باشد که نیاز به مراقبت در بیمارستان داشته باشید. در این صورت فوراً کمک بگیرید!

میگرن چشمی Ophthalmoplegic

 اگر درد و ضعفی در اطراف چشم دارید، فوراً به کمک پزشکی احتیاج دارید!

علائم نادر مانند این مورد، ممکن است به علت میگرن چشمی که امروزه به عنوان نورالژی شناخته می شود – یا یک بیماری جدی تر باشد. میگرن های چشمی اغلب یک هفته طول می کشد و ممکن است باعث افتادگی پلک ، دوبینی و سایر تغییرات چشم شوند.

علل به وجود امدن میگرن چیست؟

میگرن دلایل مختلفی دارد. ژنتیک نقش مهمی در ابتلا به میگرن دارد.

اکثر مبتلایان به میگرن سابقه خانوادگی این بیماری را نیز دارند اما برخی دیگراز عوامل و شرایط ذیل می‌تواند موجب بروز میگرن شود:

تغییرات هورمونی

 تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری و کاهش هورمون‌های جنسی در دوران یائسگی می‌تواند باعث بروز میگرن شود.- مصرف مواد غذایی خاص

 مصرف برخی از مواد غذایی مثل شکلات، فست فود، نوشیدنی‌های گازدار، سیر، پنیر، گوشت قرمز، ماهی و آب‌نبات می‌تواند باعث بروز میگرن شود.

تنش و استرس

تنش‌های روحی و روانی، اضطراب، فشار کاری زیاد، خواب کافی نداشتن و تغییرات شدید در شیوه زندگی می‌تواند باعث بروز میگرن شود.

 عوامل محیطی

تغییرات جوی، نور خیره‌کننده، صداهای بلند، بوی شدید، و کمبود هوا می‌تواند باعث بروز میگرن شود.

 بیماری‌های دیگر

 بیماری‌های مثل سرطان، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های گوارشی و عفونی می‌تواند باعث بروز میگرن شود.

با توجه به اینکه علل بروز میگرن متنوع هستند، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

درد میگرن به چه صورت است؟

درد میگرن، نوعی سردرد متفاوت با باقی سردردها است. این درد ضربان دار است. بسیاری از افراد دردشان را به این صورت توصیف می‌کنند:” انگار که با مته توی را سرم سوراخ می‌کنند.” یا ” انگار که با سوزن توی سرم می‌کوبند.”

به طور کلی می‌توان این سردرد را به این صورت توصیف کرد: دردی نبض‌دار، کوبنده، تیز و طاقت فرسا.

درد میگرن گاهی بسیار خفیف شروع می‌شود و گاهی مانند یک حمله فرد را زمین‌گیر می‌کند. قسمت پیشانی، اصلی‌ترین مرکز تجمع درد میگرن است. اما گاهی این درد به یک سمت سر می‌رود، و در بعضی اوقات از یک طرف به طرف دیگر سر، جابه‌جا می‌شود. بیشتر میگرن‌ها حدود 4 ساعت طول می‌کشند. اگر میگرن درمان نشود یا به درمان پاسخ ندهد، می‌تواند از 72 ساعت تا یک هفته نیز به طول بیانجامد.

علائم و نشانه های میگرن

علائم میگرن ممکن است یک تا دو روز قبل از خود سردرد شروع شوند. این مرحله، به عنوان مرحله‌ی پیش‌نشانه شناخته می‌شود. علائم این مرحله می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• میل شدید به غذا
• افسردگی
• خستگی یا پایین بودن انرژی
• خمیازه‌ی مکرر
• بیش‌فعالی
• تحریک‌پذیری
• سفتی گردن

در میگرن همراه با پیش درآمد یا اورا، اورا بعد از مرحله‌ پیش‌نشانه رخ می‌دهد. در طول اورا، شما ممکن است مشکلاتی در دید، ادراک، حرکت و صحبت داشته باشید. مثال‌هایی ازاین مشکلات عبارتند از:

• مشکل در صحبت کردن به طور واضح
• احساس مور مور یا سوزن سوزن شدن در صورت، بازوها یا پاها
• دیدن اشکال، نورها یا لکه‌های روشن
• از دست دادن دید به صورت موقت

مرحله‌ی بعدی، فاز حمله است. این مرحله، حادترین یا شدیدترین فاز درد میگرن اصلی است. در برخی افراد، این مرحله می‌تواند با اورا هم‌پوشانی داشته باشد یا در طول اورا رخ دهد. علائم فاز حمله ممکن است از ساعت‌ها تا روزها طول بکشد و ممکن است از فرد به فرد متفاوت باشد. برخی علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• افزایش حساسیت به نور و صدا
• تهوع
• سرگیجه یا احساس ضعف
• درد یک طرف سر، سمت چپ یا راست یا جلو یا گیجگاه
• سردرد ضربان‌دار و ذق ذق‌کننده
• استفراغ

بعد از فاز حمله، فرد اغلب فاز پس‌نشانه را تجربه می‌کند. در طول این فاز، معمولا تغییراتی در حالت و احساسات فرد رخ می‌دهد. این تغییرات می‌تواند از احساس سرخوشی و خوشحالی شدید تا احساس خستگی و بی‌حالی متغیر باشد. سردردی خفیف و گنگ نیز ممکن است هم‌چنان تداوم داشته باشد.

طول و شدت سردرد در این فازها می‌تواند در افراد مختلف، درجات متفاوت داشته باشد. گاهی اوقات ممکن است از یک فاز جهش شود و حمله‌ میگرنی بدون ایجاد سردرد، رخ دهد.

عوارض ناشی از میگرن

عوارض ناشی از میگرن عبارتند از:

• سردرد شدید و ضربان قلب نامنظم
• احساس تهوع و استفراغ
• حساسیت به نور و صدا
• افزایش حساسیت بینایی (عارضهٔ بصری)
• سختی در تمرکز، گفتگو، و یا توجه به موارد دیگر
• افزایش خستگی و ضعف عمومی
• تنگی نفس و یا درد در قفسهٔ سینه
• تاری دید ، پوسته سیاهی شدید و یا اختلال دید رنگی
• افزایش تعرق و لرزیدن بدن
• احتمال افزایش خطر سکته مغزی در برخی افراد با تاریخچهٔ مرتبط

راه‌های درمان میگرن

دارو درمانی

نمی توان گفت که بهترین داروی چیست، زیرا واکنش بدن هر بیمار در مقابل داروها متفاوت است و شاید دارویی که بهترین عملکرد را در یک نفر داشته باشد، برای فرد دیگر مناسب نباشد. انتخاب بهترین دارو برای هر بیمار به فاکتورهای مختلفی مثل موارد زیر بستگی دارد:

• مشکلات پزشکی
• سوابق پزشکی
• داروهای دیگری که بیمار مصرف می کند و ممکن است باهم تداخل داشته باشند
• موارد دیگری مثل بارداری، شیردهی، یا تصمیم به بارداری
• تحمل مصرف دارو و واکنش به آن
• هدف از درمان (کنترلی یا پیشگیرانه)

مصرف داروهای مختلف با دوزهای مصرفی متفاوت برای بعضی از بیماران تا دستیابی به بهترین ترکیب دارویی ضروری است. در ادامه مقایسه ای برای کمک به رایج ترین داروهای تجویزی برای میگرن آورده شده است. دوز مصرفی دارو باید تنها توسط پزشک و براساس مشکل بیمار، واکنش او به درمان، سن، وزن و … تعیین شود

درمان خانگی میگرن

شاید درمان های خانگی تأثیر به خصوصی در پیشگیری یا کاهش دفعات وقوع سردرد میگرنی نداشته باشند، اما برای مدیریت نشانه‌های میگرن، می توانید کارهایی انجام دهید:

استفاده از بسته یخ یا کمپرس سرد بر روی پیشانی، جمجمه یا گردن

استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه مثل NSAIDها

دراز کشیدن در اتاق تاریک و ساکت

اگرچه کافئین در فهرست عوامل ماشه ای بروز میگرن هم وجود دارد، اما وقتی سردرد داشته باشید می تواند به کاهش خفیف و جذب سریعتر داروها کمک کند.

تغییر سبک زندگی

بعضی تغییرات در سبک زندگی می تواند به کاهش توالی وقوع یا شدت سردرد میگرنی کمک کند که از آن دسته می توان به موارد زیر اشاره کرد:

شناخت، پیشگیری و محدود کردن قرار گرفتن در معرض عوامل ماشه ای.

داشتن یک برنامه منظم خوابیدن و بیدار شدن در روز.

خوردن وعده های غذایی سالم.

عدم حذف وعده ها، گرسنگی می تواند یک عامل ماشه ای برای بروز میگرن باشد.

داشتن فعالیت های ورزشی مناسب.

محدود کردن مصرف الکل.

محدود کردن مصرف کافئین.

تمرین روشهای کنترل استرس، برای مثال، انجام ورزشهای آرامش بخش مثل تمرین تنفس یا مدیتیشن.

انجام یوگا؛ انجام مرتب یوگا می تواند تعداد دفعات بروز میگرن و شدت آن را کاهش دهد.

مصرف ویتامین برای میگرن

ویتامین ها و مکمل هایی وجود دارند که به کاهش توالی و شدت میگرن کمک می کنند:

منیزیم: منیزیم در سبزیجات با برگ تیره، غلات و آجیل وجود دارد. درست است که مصرف منیزیم نمی تواند تأثیری فوری بر سردرد میگرنی داشته باشد، اما بعضی مطالعات نشان داده که بعضی از افراد مبتلا به میگرن با کمبود منیزیم مواجه بودند. در مطالعه دیگری دیده شد که 41 درصد از شرکت کنندگان با مصرف روزانه مکمل منیزیم با کاهش قابل توجهی درد سردرد میگرنی مواجه شدند.

ویتامین ب 2 (ریبوفلاوین): ریبوفلاوین در شیر، پنیر، ماهی و مرغ پیدا می‌شود. در چند مطالعه دیده شد که این ویتامین می تواند توالی حملات میگرنی را کاهش دهد.

 بابا آدم: بابا آدم گیاهی است که در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی می روید. شواهد خوبی از تأثیر مثبت این گیاه بر توالی بروز میگرن وجود دارد. این مکمل می تواند عوارض جانبی مثل سردرد، سرگیجه، اسهال، خارش چشمان، تنگی نفس، آروغ و خستگی را به همراه بیاورد.

گل مینا: گل مینا هم در آمریکای جنوبی و شمالی و اروپا رشد می‌کند. دیده شده که این ماده به صورت چشمگیری در کاهش میگرن در بیماران مؤثر است. از عوارض جانبی آن می توان به مشکلات گوارشی مانند نفخ و حالت تهوع اشاره کرد.

درمان جدید میگرن بادرمان های نوروتراپی

که عبارتند از؛ نوروفیدبک، تحریک مغناطیسی مغز (rTMS) و تحریک الکتریکی مغز (TDCS)

این روش‌های درمانی، مغز را تمرین می‌دهند تا عملکرد خود را اصلاح کند. از مزایای این روش‌های درمانی ‌می توان به نداشتن عوارض و همچنین پایدار بودن نیز اشاره کرد.

نتیجه گیری

میگرن یک بیماری نورولوژیکی به شمار می‌رود که با سردرد شدید، تنشی، پریودیک و گاهی با علائم همراه مانند تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا، و گاهی اوقات با علائم دیگری همچون درد گردن، گرگرفتگی، تاری دید و حتی نارسایی کلیه مشخص می‌شود.

علل میگرن ممکن است شامل عوامل ژنتیکی، محیطی و رفتاری باشد. برای تشخیص میگرن، پزشک معمولاً به بیمار توصیه می‌کند تا یک گزارش جزئیات سردردهایش را تهیه کند و در بعضی موارد، تصویربرداری مغزی و آزمایش‌های خونی نیز انجام می‌گیرد.

سوالات متداول درباره میگرن

چگونه بفهمم که دچار حمله میگرنی شده‌ام؟

از سوالاتی که توسط بیماران پرسیده می‌شود این است که حمله میگرنی چگونه است؟ در پاسخ باید گفت که علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

حمله میگرنی معمولا شامل سردرد است که شدت متوسط تا شدید دارد و حتی ممکن است غیرقابل تحمل باشد. درد اغلب در یک ناحیه از سر (یک طرف یا هر دو، جلو یا پشت، اطراف چشم یا پشت گونه‌ها) است و می‌تواند احساس نبض یا ضربان داشته باشد.

سایر علائم شایع میگرن عبارتند از:

حالت تهوع و استفراغ

حساسیت به نور، صدا و بو

حملات میگرن می‌توانند در کار، مدرسه یا سایر فعالیت‌های شما اختلال ایجاد کنند و یا باعث از دست دادن رویدادهای مهم زندگی‌تان شوند. این حملات می‌تواند بر عملکرد شما تاثیر بگذارند. یک حمله می‌تواند از چهار ساعت تا چند روز طول بکشد.

آیا علائمی مانند سرگیجه، حالت تهوع و حساسیت حسی با میگرن مرتبط هستند؟

علائم میگرن معمولا فراتر از سردرد است. تهوع و استفراغ، گردن درد، بی‌خوابی، اضطراب یا حس افسردگی از علائم شایع میگرن هستند.

بسیاری از افراد مبتلا به میگرن حساسیت شدیدی به نور، صدا و بو دارند.

چه زمانی باید نگران میگرن باشم؟

براساس تعداد روزهای سردرد در ماه، میگرن را می‌توان اپیزودیک یا مزمن تشخیص داد. افراد مبتلا به میگرن اپیزودیک ۱۴ روز یا کمتر در ماه سردرد دارند.

افراد مبتلا به میگرن مزمن ۱۵ روز یا بیشتر در ماه (به مدت سه ماه یا بیشتر) سردرد دارند که حداقل ۸ روز آن شامل علائم میگرن است. برای برخی افراد، میگرن اپیزودیک مزمن می‌شود، که اگر به درستی تشخیص داده نشود و درمان نشود، ممکن است اتفاق بیفتد.

اگر اورا یا میگرن شما به طور قابل توجهی در تعداد دفعات افزایش یافته است، مهم است که برای صحبت بیشتر با پزشک خود ملاقات کنید.

گاهی اوقات افراد برای حمله میگرن نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند. اگر بدترین سردرد زندگی خود را دارید، به خصوص اگر به طور ناگهانی رخ دهد و در عرض چند دقیقه به حداکثر شدت آن برسد، مهم است که فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید تا مطمئن شوید که این یک سکته مغزی یا شرایط خطرناک دیگری نیست.

آیا سبک زندگی در پیشگیری از میگرن مهم است؟

حفظ یک سبک زندگی سالم بخش مهمی از مدیریت میگرن است. عادات مفید سبک زندگی شامل یک رژیم غذایی سالم با حداقل سه وعده غذایی کامل در روز (و همچنین تلاش برای از دست ندادن وعده‌های غذایی) است.

سایر مواردی که می‌تواند در پیشگیری و کاهش علائم میگرن مفید باشند، عبارتند از:

هیدراته ماندن با حداقل هشت لیوان آب در روز

به حداقل رساندن مصرف کافئین

داشتن ۶ تا ۸ ساعت خواب با کیفیت در هر شب

ورزش منظم

استرس را با تمرکز حواس، مدیتیشن، یوگا یا مراجعه به درمانگر مدیریت کنید. در حالی که علائم میگرن همیشه در کنترل شما نیست، شما این قدرت را دارید که علائم را تشخیص دهید.

کمک بخواهید و با پزشک خود برای ایجاد یک برنامه شخصی برای پیشگیری و درمان همکاری کنید. میگرن می‌تواند ناتوان کننده باشد، اما می‌توان از تداخل این علائم در زندگی روزمره جلوگیری کرد

برای مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید