آلپرازولام

آلپرازولام چیست؟

آلپرازولام که اغلب با نام تجاری Xanax شناخته می شود، نوعی داروی ضد اضطراب بنزودیازپین است که برای مشکلاتی مانند اختلالات خواب، حملات پانیک و اضطراب عمومی تجویز می شود. با این حال، این دارو می تواند باعث اعتیاد و وابستگی شدید روانی شود. بنابراین شروع و قطع مصرف آن باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود. در ادامه کاربردها و عوارض قرص آلپرازولام را با جزئیات بیشتری توضیح داده ایم. اگر مدت زیادی است که از این دارو استفاده می کنید، حتما به مشاوره روانشناسی نیاز دارید.

آلپرازولام یکی از داروهای خانواده وسیع بنزودیازپین ها است. این دارو بر مواد شیمیایی موجود در مغز تأثیر می گذارد و آن ها را تنظیم می کند که می توانند غیرطبیعی باشند و باعث اضطراب شوند. بنابراین، این دارو عمدتاً برای درمان اختلالات اضطرابی، گیجی و افسردگی در نظر گرفته شده است. این دارو به صورت قرص های ۰.۲۵ میلی گرمی و ۰.۵ میلی گرمی در داروخانه ها به فروش می رسد و با تجویز پزشک انجام می شود.

لیست داروهای دسته بنزودیازپین ها

بنزودیازپین ها از نظر نیمه عمر به چهار دسته تقسیم می شوند:

1. بنزودیازپین های فوق کوتاه اثر

2. بنزودیازپین های کوتاه اثر با نیمه عمر کمتر از ۶ ساعت شامل تریازولام، زولیپیدم (۲ساعت) و زوپی کلون (۶-۵ ساعت)

3. بنزودیازپین های عمر با نیمه عمر متوسط ۲۴-۶ ساعت شامل استازولام و تمازپام

4. بنزودیازپین های با نیمه عمر طولانی (بیش از ۲۴ ساعت) شامل فلورازپام، دیازپام و کوازپام

این داروها از جفت عبور کرده و در شیر ترشح می شوند. به وسیله ی کبد متابولیزه می شوند. عوارض نامطلوب بنزودیازپین ها عبارتند از احساس گیجی، خماری، افزایش زمان واکنش، اختلال در هماهنگی حرکتی و تخریب عملکرد روانی-حرکتی، کنفوزیون و فراموشی پیش گستر. رانندگی و دیگر اعمال مرتبط با مهارت ممکن است مختل شود.

تداخل با الکل ممکن است جدی باشد، عوارض دیگر شامل ضعف، سردرد، تاری دید، سرگیجه، تهوع، استفراغ، ناراحتی گوارشی نظیر اسهال، دردهای مفصلی، درد سینه و بی اختیاری ادراری محتمل است و در تعداد اندکی از بیماران دیده می شود. گاه بنزودیازپین های ضد صرع، دفعات تشنج را در بیماران صرع افزایش می دهند.

ممکن است به این مطلب علاقمند باشید:

چه زمانی باید به متخصص اعصاب و روان مراجعه کنیم؟

نحوه عملکرد آلپرازولام

آلپرازولام با افزایش یک ماده شیمیایی طبیعی در بدن به نام گابا عمل می کند.

چگونه از آلپرازولام استفاده کنیم؟

قبل از شروع مصرف آلپرازولام یا همیشه قبل از مصرف این دارو، حتماً راهنمای دارویی که داروساز به شما داده است را مطالعه کرده و دستورالعمل های موجود در آن را دنبال کنید. دوز آلپرازولام به سن شما، وضعیت بیماری و پاسخ بدن شما به درمان بستگی دارد. تا زمانی که اثربخشی و کارایی دارو رضایت بخش باشد، پزشک ممکن است به تدریج دوز آلپرازولام را افزایش دهد.
در صورت مصرف دوز زیاد آلپازولام به مدت طولانی، احتمال بروز علائم ترک ناگهانی دارو افزایش می یابد، در نتیجه قطع ناگهانی این دوز از دارو می تواند منجر به علائمی مانند تشنج شود. برای جلوگیری از بروز این علائم و نشانه ها، پزشک به تدریج دوز آلپرازولام را افزایش می دهد. هر گونه علائم ترک ناگهانی را فوراً به پزشک خود گزارش دهید.

اگرچه استفاده از آلپرازولام به درمان بسیاری از بیماران کمک می کند، اما گاهی اوقات منجر به وابستگی مطلق می شود. هرگونه سابقه سوء مصرف مواد (مصرف الکل یا مواد مخدر) خطر اعتیاد به مواد مخدر آلپرازولام را افزایش می دهد. رعایت دقیق توصیه های پزشک خطر اعتیاد را کاهش می دهد.

استفاده طولانی مدت از داروی آلپرازولام می تواند فعالیت و اثربخشی دارو را کاهش دهد. در این صورت حتما این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

تجویز و تعیین دوز این دارو برای درمان اضطراب یا سایر اختلالات روانی تنها بر عهده روانپزشک است، بنابراین از خوددرمانی خودداری کنید.

اشکال دارویی :

زاناکس به اشکال مختلفی از جمله قرص، قرص مایع، قرص تجزیه کننده و قرص با رهش طولانی در دسترس است.
زاناکس توسط فایزر ساخته شد و در سال ۱۹۸۱ توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شد. همچنین به عنوان یک داروی ژنریک موجود است.
محصولات داروی مایع (آلپرازولام اینتنسول)
قرص مایع ضد التهاب آلپرازولام ساخت Jazz Medicine می باشد.
قرص Xanax XR که اخیراً منتشر شده است نیز توسط شرکت Pfizer ساخته شده است. سایر شرکت های داروسازی نیز قرص آلپرازولام با رهش طولانی تولید می کنند.

اقدامات احتیاطی لازم برای آلپرازولام چیست؟

از آنجایی که زاناکس در دسته بنزودیازپین ها قرار دارد، هرگز نباید آن را با مواد مخدر مصرف کرد زیرا می تواند باعث خواب آلودگی شدید، مشکل در تنفس، کما یا مرگ شود.
همچنین اگر به گلوکوم زاویه حاد مبتلا هستید، نباید از این دارو استفاده کنید.
اگر از داروی ضد قارچ اسپورانوکس (ایتراکونازول) یا نیزورال (کتوکونازول) استفاده می کنید، از زاناکس استفاده نکنید.

زاناکس می تواند اعتیادآور باشد، بنابراین از مصرف دوزهای بالاتر دارو برای مدت طولانی خودداری کنید.

قبل از مصرف قرص آلپرزولام، در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر حتما به پزشک خود اطلاع دهید:

• استرس روانی

• افکار خودکشی

• سابقه صرع یا تشنج

• مشکلات کبدی یا کلیوی

• آسم یا سایر مشکلات تنفسی

• مصرف زیاد زاناکس و اعتیاد

• سابقه مصرف الکل یا مواد مخدر

مطالعه این مطلب به شما پیشنهاد می شود:

پس لرزه های زلزله خوی

عملکرد دقیق قرص آلپرازولام چیست؟

قرص زاناکس برای تسکین اضطراب، خواب و اختلالات پانیک تجویز می شود. این دارو به دلیل اثر ضد افسردگی در صورت نظر پزشک برای افراد افسرده قابل تجویز است.
توجه داشته باشید که به مرور زمان در هنگام مصرف این دارو مقدار زیادی دوپامین در مغز ترشح می شود که احساس شادی و لذت کاذب را به بیمار القا می کند تا جایی که بدون آن لذت نمی برد.
در این موارد می گوییم فردی که به این ماده معتاد است. بنابراین کسانی که از این دارو استفاده می کنند باید تحت نظر باشند.

مطالعه این مطلب را از دست ندهید :

آیا کودکان نیز افسرده می شوند؟

• تغییرات خلقی و روانی، مانند توهم و افکار خودکشی
• لکنت زبان یا مشکل در صحبت کردن
• از دست دادن هماهنگی
• مشکل در راه رفتن
• مشکل حافظه

مطالعه این مطلب را از دست ندهید:

خطر مرگ خاموش برای مردان

اگر علائم غیرعادی اما خطرناک زیر را داشتید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

• زرد شدن چشم یا پوست
• تشنج.

بارداری و شیر دهی

استفاده از آلپرازولام در دوران بارداری به دلیل خطر احتمالی برای جنین توصیه نمی شود. برای اطلاعات بیشتر بهتر است با پزشک خود صحبت کنید.

آلپرازولام در شیر مادر ترشح می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر شیرخوار داشته باشد. بنابراین مصرف آلپرازولام در دوران شیردهی توصیه نمی شود.

سرعت و اثر دارو چقدر است؟

سرعت اثر این دارو به شدت بیماری، سن و میزان متابولیسم (سوخت) بدن انسان بستگی دارد، برای برخی افراد کمتر از ۵ دقیقه پس از مصرف طول می کشد.

نیمه عمر و مدت دارو چقدر است؟

نیمه عمر زاناکس به طور متوسط ​​۱۱ ساعت است، اما در برخی از افراد مبتلا به مشکلات جدی، این زمان کوتاهتر است و لازم است چندین دوز در روز مصرف شود.

تداخل دارویی

تداخل دارویی می‌تواند اثربخشی داروی شما را افزایش یا کاهش دهد. به عنوان مثال، اگر شما به طور هم‌زمان دارویی را با آلپرازولام مصرف کنید که اثربخشی آن را افزایش می‌دهد، ممکن است موجب بروز عوارض یا خطراتی برای شما گردد.

بنابراین به تمامی بیماران توصیه می‌گردد تا قبل از مصرف آلپرازولام، سایر داروهای مصرفی خود را به پزشک نشان دهند تا در صورت احتمال تداخل دارویی، داروی مناسب شما توسط پزشک تجویز گردد. نمونه‌ای از داروهایی که باعث تداخل دارویی آلپرازولام می‌شوند، در زیر آمده است:

داروهای خواب‌آور مثل کلردیازپوکساید (مصرف همزمان آلپرازولام با داروهای خواب‌آور می‌تواند باعث مرگ ناگهانی در خواب شود، زیرا مصرف این ترکیبات خواب‌آلودگی را افزایش و سطح هشیاری را کاهش می‌دهد.)

• مسکن و ضددرد‌ها مثل: ژلوفن، استامینوفن، پروپوکسی فن و ایبوپروفن
• آنتی بیوتیک‌ها مثل: فلوکونازول، ایتراکونازول، کتاکونازول
• داروهای ضد‌افسردگی مثل فلوکستین، فلووکسامین، سرترالین، اسکتامین
• قرص‌های ضد‌بارداری
• داروهای ضد‌سرفه
• داروهای شل‌کننده عضلات
• داروهای صرع و ضد‌تشنج

ملاتونین، پروپرانول، آسپرین، سایمیتیدن، دیلتیازم و ایزونیازید از دیگر داروهایی هستند که در صورت مصرف با آلپرازولام موجب تداخل دارویی خواهند شد.

مسمومیت با آلپرازولام

هرگونه سابقه سوء‌مصرف مواد مخدر، الکل و حتی داروهای تجویزی دیگر، خطر مسمومیت با قرص آلپرازولام را افزایش خواهد داد. از علائم بالینی مسمومیت با آلپرازولام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خواب آلودگی
• لتارژی
• اختلال تکلم
• آتاکسی
• کنفیوز
• دپرسیون تنفسی
• هیپوترمی

پیروی دقیق از دستورات پزشک، موجب کاهش خطر مسمومیت با این دارو می‌شود.

تداخل غذایی

اگر دو ساعت قبل از مصرف دارو با فرمولاسیون آهسته رهش یک وعده غذایی چرب بخورید، حداکثر دوز دارو ۲۵ درصد افزایش می یابد.

گریپ فروت ممکن است با آلپرازولام تداخل کند و منجر به عوارض جانبی ناخواسته شود. از استفاده از محصولات گریپ فروت خودداری کنید.
اگر دارو بلافاصله بعد از غذا مصرف شود، زمان رسیدن به حداکثر غلظت ۳۳٪ کاهش می یابد.
اگر ۱ ساعت پس از مصرف دارو غذا خورده شود این زمان ۳۳ درصد افزایش می یابد.
راه حل: باید بدون توجه به ملاحظات تغذیه ای مصرف شود.

عوارض قرص آلپرازولام برای زنان چیست؟

آلپرازولام (با نام تجاری زاناکس) دارویی است که برای بیماری‌هایی مثل اضطراب، بی‌خوابی، صرع و… تجویز می‌شود. آلپرازولام، اضطراب را از بین نمی‌برد ولی در از بین بردن علائم آن بسیار موفق عمل می‌کند. این دارو در بین زنان بیشتر از مردان مصرف می‌شود، چرا که اضطراب در زنان به احتمال بسیار بیشتری نسبت به مردان (تقریبا دو برابر) تشخیص داده می‌شود. یکی دیگر از مشکلات مصرف انواع دارو در زنان از جمله آلپرازولام این است که پزشکان برای بیماران زن به احتمال بیشتری نسبت به بیماران مرد دارو تجویز می‌کنند. زنان بسیاری هستند که به سرعت برای آن‌ها آلپرازولام تجویز شده ولی هیچ اقدام درمانی دیگری برای آن‌ها صورت نمی‌گیرد و به همین دلیل در معرض اعتیاد جدی به مصرف این دارو هستند.

وابستگی به آلپرازولام یا زاناکس در زنان

شاید بتوان گفت از مهم‌ترین عوارض جانبی مصرف آلپرازولام، اعتیاد و وابستگی شدید به آن است. افراد حتی اگر با توجه به دستورات پزشک این دارو را مصرف کنند، باز هم احتمال دارد به آن وابستگی پیدا کنند. از نشانه‌های این وابستگی این است فرد پس از مدتی احساس خواهد کرد دارو دیگر اثربخشی سابق را ندارد و  باید مقدار بیشتری از دارو را برای گرفتن نتایج قبلی مصرف کند. به همین دلیل اگر حس می‌کنید که به صورت فیزیکی به آلپرازولام وابسته شده‌اید، باید با پزشک خود مشورت کنید. دیگر عوارض ناشی از مصرف این دارو شامل موارد زیر می‌شوند:
•    خواب آلودگی
•    تنگی نفس
•    حالت تهوع
•    خشکی دهان یا ازدیاد ترشح بزاق
•    تمایل به زیاد حرف‌ زدن
•    کم‌شدن انگیزه
•    زود رنجی
•    کاهش نیاز جنسی
مشکلات جدی‌تری که بر اثر مصرف آلپرازولام ممکن است در افراد دیده شوند نیز شامل موارد زیر می‌شوند:
•    سختی در تمرکز
•    مشکلات در حافظه
•    سردرگمی
•    بریده بریده صحبت کردن
•    پارانویا
•    افسردگی
•    خواب‌های عجیب
•    توهم
•    حمله صرع

هشدارهای مصرف

۱- وضعیت تنفسی و قلبی بیمار را کنترل کنید.
۲- ارزیابی عملکرد کبد با مصرف طولانی مدت دارو ضروری است.
۳- بیمار باید از نظر سابقه اعتیاد و افسردگی سیستم عصبی مرکزی (آرام‌بخشی، سرگیجه، گیجی، آتاکسی) بررسی شود.
۴- لازم است به صورت دوره ای نیاز بیمار به ادامه درمان بررسی شود.
– در بیماران بستری باید تدابیری اتخاذ شود تا از افتادن و افتادن بیمار روی زمین جلوگیری شود.
– در صورت تصمیم به قطع مصرف دارو، کاهش تدریجی دوز ضروری است.
– مصرف مزمن مواد مخدر منجر به تحمل، وابستگی و سوء مصرف دارو می شود.

توصیه های دارویی

۱. این دارو نباید بیش از مقدار توصیه شده مصرف شود.
۲. در صورت کاهش اثربخشی دارو پس از چند هفته باید از افزایش دوز بدون مشورت پزشک خودداری کرد.
۳. برای کاهش احتمال علائم ترک مصرف این دارو باید به تدریج قطع شود.

داروهای هم گروه

فلورازپام
لورازپام
میدازولام
نیترازپام
اگزازپام
رضایت
تریازولام
کلردیازپوکساید
کلراتسپی هاپو
دلورازپام
دیازپام

سخن پایانی

قرص آلپرازولام را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید!

حالا که متوجه شدید قرص آلپرازولام برای چیست، و همچنین با عوارض قرص آلپرازولام آشنا شدید، همیشه به یاد داشته باشید که این دارو را نباید بدون تجویز پزشک مصرف کرد. شما می‌توانید با استفاده از کلینیک زندگی شاد، توسط پزشک مربوطه ویزیت شوید و در صورت نیاز برای شما تجویز شود. ما در کلینیک زندگی شاد پاسخگوی تمام سوالات شما در رابطه با درمان غیر دارویی و دارویی هستیم.

رزرو نوبت

هیچگاه عوارض قرص آلپرازولام را دست کم نگیرید و با پزشک خود درباره آنها مشورت کنید.

منابع :

روز دارو

دارویاب

دکتر تو

ایزو ویزیت

کلینیک ترک اعتیاد پیام تندرستی

مجله اینترنتی ذهن نو

مجله اینترنتی آکا ایران

مجله اینترنتی هنر زندگی

داروخانه اینترنتی مثبت سبز

Visits: 18